HAFTALIK BEBEK GELİŞİMLERİ
0- 8.HAFTALAR:Ultrason ve gebelik testleri ile gebelik kesinleştirilir. İlk gebelik muayenesinde, gebelikle ilgili riskler belirlenir, tahmini doğum tarihi hesaplanır, annenin gebelik dışında herhangi bir hastalığı varsa bunun gebeliğe etkileri değerlendirilir. Gebelik çok yeni olduğu için bebeğin canlılığı dışında bir özelliği değerlendirilemez. Bu dönemde ağızda tat değişikliği, sabah bulantıları görülür. Vajinadan çok az bir kanama olabilir. Halsizlik, göğüslerde aşırı hassasiyet, sık idrara çıkma gibi belirtiler hissedilebilir. Yüksek ateş, idrar yaparken yanma, şiddetli baş ağrısı, kasık ağrısı, karında kasılma, kramp, parça düşürme gibi durumlarda hemen doktorunuza başvurunuz.
· 8-12.HAFTALAR: Bu dönemde bebeğinizin hücreleri farklılaşarak organları ve uzuvları oluşturmaya başlar. Bebeğinizin yüzü daha çok ayrıntı içermektedir. Bebeğinizin kalp atışları, ultrason yardımı ile duyulabilir. Bu dönemde bebeğiniz dış etkenlere karşı oldukça hassastır. Alkol, belirli ilaçlar (kullandığınız ilaç varsa doktorunuza danışınız), uyuşturucu ilaçlar, annenin geçirmekte olduğu bazı hastalıklar, yetersiz beslenme bebeğe zarar verir. Annede halsizlik, baş ağrısı, göğüslerde gerginlik, hassasiyet, sık idrara çıkma görülebilir. Yüksek ateş, idrar yaparken yanma, şiddetli baş ağrısı, kasık ağrısı, karında kasılma, kramp, parça düşürme gibi durumlarda hemen doktorunuza başvurunuz.
· 12-16.HAFTALAR: Bebeğin el ve ayak tırnakları, dış genital organ, kulak, çene ve burun gelişimi gerçekleşir. Annede hormonlara bağlı olarak bulantı, kusma, baş dönmesi, çarpıntı hissi, göğüste hassasiyet, uykusuzluk ve kabus görme görülebilir. Bulantı ve kusma 3. ayın sonunda azalmaya başlar; ancak şiddetli durumlarda tedavi gerekebilir, doktorunuza başvurunuz. Annede yalnız hissetme gibi duygusal değişimler de olur, bu dönemde partnerin anne adayına destek olması gerekmektedir. Yüksek ateş, idrar yaparken yanma, şiddetli baş ağrısı, kasık ağrısı, karında kasılma, kramp, parça düşürme, şiddetli bulantı ve şiddetli kusma gibi durumlarda hemen doktorunuza başvurunuz.
· 16-20.HAFTALAR: Bebeğin tüm organları oluşmuştur. Bebeğin saç ve tırnakları uzamaya başlar. Bulantılar, sık idrara çıkma şikayetleri bu dönemde azalır. Bebeğin cinsiyeti belirlenebilir; ancak çoğu bebeğin cinsiyeti genellikle dördüncü aydan sonra belirlenir. Yüksek ateş, idrar yaparken yanma, şiddetli baş ağrısı, kasık ağrısı, karında kasılma, kramp, parça düşürme gibi durumlarda hemen doktorunuza başvurunuz.
· 20-24.HAFTALAR:Bebeğinizin sinir sistemi ile ilgili hastalıklara ve zeka geriliğine yol açan Down sendromuna sahip olup olmadığını gösteren üçlü veya dörtlü test ideal olarak 16-20. gebelik haftaları arasında uygulanır. Bebeğiniz bu dönemde sesleri duymaya başlar. Bebeğinizin ilk hareketlerini hissetmeye başlarsınız. Vajinadan ince, beyaz renkli akıntı olabilir. Bu akıntı yeşil veya sarı renkli, kötü kokulu ise ve kaşıntıya eşlik ediyorsa doktorunuza başvurun. Vajinadan gelen bir günden uzun süren kanama veya şiddetli kanama, parça düşürme, şiddetli ve geçmeyen baş ağrısı, kusma, baş dönmesi, şiddetli kasık ağrısı, ateş, ağrılı idrar yapma gibi durumlarda hemen doktorunuza başvurunuz.
· 24-28. HAFTALAR: Bu dönemde bebeğinizi ultrasonda parmağını emerken görebilirsiniz. Annenin kan basıncı (tansiyonu) normalden düşüktür. Göğüs uçlarından sarı ufak damlalar şeklinde süt gelebilir. Rahimde ağrısız kasılmalar oluşabilir; ancak kasılmalar ağrılı ise veya saatte altı defadan fazla oluyorsa doktorunuza başvurunuz.
· 28-32.HAFTALAR: Bebeğiniz gözlerini açıp kapamaya başlar. Anne bu dönemde her hafta 1 kg alır. 24-28. Haftalar arasında, gebelikte oluşabilecek diyabet (şeker) hastalığını tespit etmek için anneye glukoz (kan şekeri) tolerans testi denilen bir test yapılır. Anne ve çocuk arasında kan uyuşmazlığı olup olmadığını belirmek için kan uyuşmazlığı testi yapılır. Bu dönemde 1 saatte altıdan fazla düzenli gelen, ağrıların eşlik ettiği kasılmalar olursa doktorunuza başvurunuz.
· 32-36. HAFTALAR:Bebek hareketlerinde azalma hissedilebilir, eğer bu sizi endişelendiriyorsa sol tarafınıza uzanıp bebek hareketlerini takip edin. 2 saat içerisinde 10 hareketten daha az hareket hissederseniz doktorunuza başvurun. Annenin göz kapaklarında ve yüzlerinde şişlik görülebilir. İdrar yaparken yanma, alt karın bölgesi veya sırt ağrısı varsa doktorunuza başvurun. Dinlenince geçmeyen, sıklığı ve şiddeti giderek artan, vajinadan akıntı, kanama veya su gelmesinin eşlik ettiği sancılar olursa acilen doktorunuza başvurun, 37. Haftadan önce ağrılı ve düzenli kasılmalar erken doğum işareti olabilir.
· 36-40. HAFTALAR: Gebeliğin normal süresi 9 ay 10 gündür. Gebeliğin 36. Haftasından itibaren haftalık kontroller başlamalıdır. Bu dönemde doğum sancıları her an başlayabilir, kasılmaların en önemli özelliği düzenli aralıklarla gelmeleridir. Dinlenince kasılmaların geçmemesi gerekir. Eğer kasılmalarınız belirli aralıklarla gelirse ve dinlenince geçmiyorsa hastaneye gitmelisiniz. Kanamanız olursa, suyunuz gelirse, bebeğin hareketlerinde azalma hissederseniz veya kendinizde anormal bir durum fark ederseniz mutlaka hastaneye başvurmalısınız.
Kaynak: Your pregnancy week by week. National Health Service. https://www.nhs.uk/conditions/
Pregnancy: Stages of pregnancy. U.S. Department of Health and Human Services. https://www.womenshealth.gov/
American College of Obstetricians and Gynecologists. Your Pregnancy and Childbirth Month to Month. 6th ed. Washington, D.C.: American College of Obstetricians and Gynecologists; 2015.
Moore KL, et al. The Developing Human: Clinically Oriented Embryology. 10th ed. Philadelphia, Pa.: Saunders Elsevier; 2016.