Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar ve Bulaşma Yolları

Korunmasız Cinsel İlişki

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, korunmasız cinsel  ilişkide prostat sıvısı, meni, rektal ve vajinal sıvılarının partnerler arası geçişi  ile bulaşır.

Kontrol Edilmemiş Kan, Kan Ürünleri ve Steril Olmayan Kanla Temas Eden Gereçlerin Kullanımı

Enjektör, jilet, tıraş bıçağı gibi doğrudan kanla teması olan malzemelerin ortak kullanımı kan dokusu içindeki enfeksiyonların bulaşmasına neden olabilir. Bunun yanı sıra kan ve kan ürünleri nakli, doku nakli ve organ naklinde cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların kontrolü yapılmamış ürünlerin kullanılması da bulaşmaya neden olabilir.

Anneden Bebeğe Doğrudan Geçiş

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların bazıları gebelik döneminde, doğum esnasında ya da doğumdan sonra anne sütü ile bebeğe geçebilir.

Bakterilerin neden olduğu cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (Gonore, Klamidya, Sifiliz vb.) antibiyotik kullanımı ile tamamen tedavi edilebilir. Ancak Hepatit B ve HIV enfeksiyonu kronik bir tedaviye sahipken HPV’nin semptomatik tedavisi varken bilinen kesin bir tedavisi yoktur.   HIV, HPV ve Sifiliz vücuda yerleşmiş olsa dahi uzun süreler bir belirti vermeyebilir ve klinik muayene ile teşhis edilmeleri zordur.  Bu nedenle herhangi bir belirti olmasa da en az yılda bir kere veya riskli temaslardan sonra uygun aralıklarla test yaptırarak cinsel yolla bulaşan enfeksiyon konusunda farkındalığa sahip olmak, hem sizin ve hem de partnerinizin cinsel sağlık ve üreme sağlığı için önemlidir.

Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonların Olası Belirtileri

• Cinsel organlarda, ağızda veya makatta şişlik, yara, kızarıklık ve kaşıntılar
• İdrar yaparken yanma ve acı hissi
• Penis, vajina ve makatta akıntı ya da kaşıntı
• Vajina ve makatta olağan dışı kanama, renkli ve kötü kokulu akıntı
• Alt karın bölgesinde ağrı
• Kasık ve civarında ağrılı, şiş lenf düğümleri
• Ağrılı cinsel ilişki

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı en etkili korunma yöntemi sürekli ve doğru kondom kullanımıdır. Bazı enfeksiyonlar, bakteri veya parazit taşıyan vücut sıvılarının mukoza yüzeyine teması ile bulaşır. Bariyer oluşturarak vücut sıvılarının partnerin mukoza yüzeyine temasını engelleyen kondom bu enfeksiyonlara karşı koruyucudur. Bunun yanı sıra enfekte olmuş cilt ve mukozaya temas ile bulaşan genital uçuk (Genital Herpes), HPV (İnsan papilloma virüsü) ve frengi gibi enfeksiyonlara karşı kısmen de olsa koruma sağlar.

Tanı ve Tedavi

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların teşhis ve tedavisi için birinci basamak sağlık kurumlarına başvurabilirsiniz. Göçmen Sağlığı Merkezleri, Göçmen Sağlığı Eğitim Merkezleri, Aile Sağlığı Merkezleri ve Toplum Sağlığı Merkezlerinde ayakta muayene ve teşhis için basit testler yaptırabilir, bazı enfeksiyonlar için tedavi alabilir ve kondom edinebilirsiniz. Bunun yanı sıra HIV ve bazı diğer enfeksiyon tanı testleri ile ücretsiz kondom temini için Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı hizmeti alınabilecek diğer merkezlere de başvurabilirsiniz.

Daha kapsamlı muayene, tanı ve tedavi için ikinci basamak sağlık kurumu olan devlet hastaneleri ve özel hastanelerin, özel tanı ve tedavi merkezlerinin jinekoloji, üroloji, dermatoloji, enfeksiyon hastalıkları polikliniklerine başvurabilir, CYBE ile ilgili tüm tarama testlerini yaptırabilirsiniz.

İleri düzeyde bir tedaviye ihtiyaç duyuyorsanız üçüncü basamak sağlık merkezleri olan eğitim ve araştırma hastanelerine başvurabilirsiniz.